สินค้าคงคลัง ABC คืออะไร? การจัดการและจัดกลุ่มต้องทำอย่างไร?
สินค้าคงคลัง ABC คืออะไร ?
สินค้าคงคลัง ABC (Activity Based Costing) คือ การจัดการสินค้าคงคลังรูปแบบหนึ่ง ที่ทำการจัดกลุ่มให้กับสินค้าคงคลัง (Inventory) เพื่อให้ง่ายต่อการตรวจเช็ค ติดตามสถานะ และวางแผนการบริหารจัดการ ให้มีสินค้าเพียงพอต่อความต้องการซื้อและกำลังการผลิต รวมไปถึงเพื่อให้เห็นนภาพรวมของต้นทุนสินค้าคงคลัง และสามารถควบคุมต้นทุนต่างๆ ให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมได้ ไม่เกิดต้นทุนส่วนที่ไม่จำเป็นมากจนเกินไป
การทำ ABC Analysis มีความสำคัญอย่างไร
การวิเคราะห์สินค้าคงคลัง ABC หรือการทำ ABC Analysis นั้นถือเป็นสิ่งที่มีความสำคัญ ในการบริหารจัดสินค้าคงคลังให้มีประสิทธิภาพ เนื่องจากในการทำธุรกิจ มักจะมีสินค้าเพียงบางตัวที่สามารถสร้างยอดขายเป็นส่วนใหญ่ให้กับธุรกิจ และถือเป็นสินค้าที่มีมูลค่ามาก ส่วนสินค้าอีกประเภทหนึ่ง จะเป็นสินค้าที่มีมูลค่าน้อยหรือไม่ได้สร้างยอดขายให้กับธุรกิจ เช่น ของแถม หรือสินค้าที่ขายไม่ออก (Dead Stock)
ซึ่งสินค้าที่แต่ละประเภท ก็จะต้องมีการบริหารจัดการที่แตกต่างกันไป ดังนั้นการวิเคราะห์สินค้าคงคลังด้วยระบบ ABC จึงช่วยให้ธุรกิจรู้ว่าควรโฟกัสและลงทุนกับสินค้าไหนเป็นพิเศษ และสินค้าไหนที่ไม่ควรลงทุนมากเกินความจำเป็น เพราะไม่ได้สร้างรายได้ให้กับธุรกิจ แต่ยังต้องมีเพื่อสนับสนุนการทำงาน
สินค้าคงคลัง ABC แบ่งออกเป็นกี่ประเภท
สำหรับการจัดเก็บสินค้าคงคลังแบบ ABC จะแบ่งสินค้าคงคลังออกเป็น 3 ประเภท ดังนี้
1.สินค้าคงคลังประเภท A
สินค้าคงคลังประเภท A คือ สินค้าที่มีจำนวนไม่เกิน 10% ของสินค้าคงคลังทั้งหมด แต่มีมูลค่าคิดเป็น 80% ของมูลค่าสินค้าคงคลังทั้งหมด สินค้าประเภท A จึงถือเป็นสินค้าที่มีความสำคัญที่สุด
2.สินค้าคงคลังประเภท B
สินค้าคงคลังประเภท B คือ สินค้าที่มีจำนวนประมาณ 20% ของสินค้าคงคลังทั้งหมด และมีมูลค่าประมาณ 15% 20% ของมูลค่าสินค้าคงคลังทั้งหมด3.สินค้าคงคลังประเภท C
สินค้าคงคลังประเภท C คือ สินค้าที่มีจำนวนมากกว่า 80% ของสินค้าคงคลังทั้งหมด แต่มีมูลค่าน้อยกว่า 10% ของมูลค่าสินค้าคงคลังทั้งหมด ทำให้สินค้า C ถือเป็นสินค้าที่มีความสำคัญน้อยที่สุด (แต่ยังจำเป็นต้องมี)
แนวทางการจัดการคลังสินค้าแบบ ABC
ในเมื่อสินค้าคงคลัง ABC แต่ละประเภทนั้นมีจำนวน และมูลค่าหรือความสามารถในการสร้างยอดขายแตกต่างกัน ดังนั้นแนวทางในการจัดการสินค้าคงคลังแต่ละแบบ ก็ต้องมีความแตกต่างกันด้วย ซึ่งแนวทางการจัดการคลังสินค้าแบบ ABC จะมีดังนี้1.การจัดการสินค้าคงคลังประเภท A
การจัดการสินค้าคงคลังประเภท A จะต้องมีการจัดการและควบคุมอย่างใกล้ชิด เพื่อให้สินค้าปลอดภัยและไม่ได้รับความเสียหาย ควรนำเอาระบบคลังสินค้าเข้ามาช่วยบริหารจัดการ ให้ง่ายและสะดวกในการตรวจเช็ค และที่สำคัญคือ ควรให้มีการสำรองให้มีสินค้าประเภท A ในคลังสินค้าอย่างเพียงพอต่อความต้องการซื้อ ไม่ให้เกิดปัญหาสินค้าขาดสต๊อก เพราะนั่นหมายถึงรายได้ที่ธุรกิจจะต้องสูญเสียไป
2.การจัดการสินค้าคงคลังประเภท B
ในการจัดการสินค้าคงคลังประเภท B จะมีการจัดการและควบคุมเหมือนกับสินค้าประเภท A แต่จะมีความเข้มงวดและความถี่ที่น้อยกว่า โดยอาจจะทำการตรวจเช็คสินค้าเดือนละครั้ง และควรมีการนำระบบคลังสินค้ามาใช้ในการบริหารจัดการ
3.การจัดการสินค้าคงคลังประเภท C
สุดท้ายสำหรับการจัดการสินค้าคงคลังประเภท C จะไม่ได้มีความเข้มงวดและถี่เหมือนกับสินค้า 2 ประเภทแรก โดยอาจมีการจดบันทึกรายการและความเคลื่อนไหวของสินค้าเล็กน้อย เพื่อให้ธุรกิจสามารถเห็นต้นทุนและค่าใช้จ่ายในส่วนนี้ได้อยู่
ตำแหน่งในการจัดวางสินค้าคงคลัง ABC
อีกเรื่องหนึ่งที่ธุรกิจไม่ควรมองข้าม ก็คือ การจัดวางตำแหน่งสินค้าในคลังสินค้า เพราะหากมีจัดวาง Layout คลังสินค้า และตำแหน่งของสินค้าที่ดี ก็ช่วยเพิ่มความสะดวกรวดเร็วในการทำงาน สินค้าเป็นเป็นระเบียบ สามารถค้นหาและหยิบสินค้าได้ง่าย โดยตำแหน่งในการจัดวางสินค้าคงคลัง ABC จะมีหลักการดังนี้- หากเป็นสินค้าที่ขายดี หรือสินค้าที่มีการเคลื่อนไหวเข้า-ออกอยู่บ่อย ควรจัดวางไว้ใกล้กับประตู เพื่อให้สามารถเคลื่อนย้ายสินค้าได้สะดวกรวดเร็ว
- สำหรับสินค้าที่มียอดขายไม่ดี ขายไม่ค่อยออก ควรจัดวางไว้ด้านในของคลังสินค้า เพื่อไม่ให้กินพื้นที่ของสินค้าที่ขายดี
- สำหรับสินค้าที่มีขนาดใหญ่ หรือมีน้ำหนักมากๆ ควรจัดวางไว้ใกล้บริเวณประตู เพื่อให้สะดวกและประหยัดเวลาการขนย้าย เพราะหากเก็บไว้ด้านใน จะทำให้ขนย้ายได้ลำบาก
ขั้นตอนการจัดกลุ่มสินค้าแบบ ABC
การที่ธุรกิจจะสามารถรู้ได้ว่าสินค้าไหนเป็นสินค้า ABC จำเป็นจะต้องทำการจัดลำดับความสำคัญและมูลค่าของสินค้าแต่ละตัวก่อน โดยขั้นตอนในการจัดกลุ่มสินค้าแบบ ABC มีดังนี้
- จัดทำข้อมูลและรายละเอียดของสินค้าคงคลังแต่ละชนิด โดยให้มีข้อมูลจำนวนสั่งซื้อต่อปี และราคาขายต่อหน่วยสินค้า
- หามูลค่าการสั่งซื้อต่อปีของสินค้าคงคลังแต่ละชนิด
- จัดลำดับสินค้าคงคลังจากมากไปน้อย ตามมูลค่าการสั่งซื้อต่อปี
- คำนวณหาเปอร์เซ็น์จำนวนหน่วยสะสม ของมูลค่าการสั่งซื้อสะสมของสินค้าคงคลังแต่ละชนิด
- เปรียบเทียบเปอร์เซ็นต์จำนวนหน่วยสะสมด้วยกราฟ และแบ่งสินค้าคงคลังเป็นสินค้าประเภท A, B, C ตามสัดส่วน
การจัดกลุ่มและแบ่งประเภทสินค้าคงคลัง ABC นั้นมีความสำคัญอย่างมากต่อการบริหารจัดการคลังสินค้าของธุรกิจ เพราะจะช่วยทำให้ธุรกิจรู้ว่าสินค้าประเภทไหนมีมูลค่ามากที่สุด และสินค้าประเภทไหนมีมูลค่าน้อยที่สุด เพื่อให้ธุรกิจสามารถวางแผนบริหารจัดการสินค้าคงคลังได้อย่างมีประสิทธิภาพ และโฟกัสกับสินค้าที่สามารถสร้างรายได้และทำกำไรได้
แต่ถึงอย่างนั้นการจัดการคลังสินค้าแบบ ABC นั้นก็มีรายละเอียดและขั้นตอนไม่น้อยเลย ซึ่งก็อาจจะไม่เหมาะกับทุกธุรกิจ เพราะจะเป็นการเพิ่มงานและต้นทุนของธุรกิจได้ ดังนั้นหลายธุรกิจจึงเลือกใช้บริการ Fulfillment ที่เป็นคลังสินค้าออนไลน์ เก็บ แพ็ค ส่ง แทน เพื่อประหยัดเวลาและลดต้นทุนของการบริหารจัดการคลังสินค้าเอง
BY : NOON (CC)
ที่มาของข้อมูล : packhai
