แชร์

คลังสินค้าแบบ Just-in-Time: ประหยัดจริงหรือเสี่ยงเกินไป?

BS&DC SAI5

อัพเดทล่าสุด: 16 ก.ค. 2025

132 ผู้เข้าชม

ในยุคที่การแข่งขันทางธุรกิจสูงขึ้นทุกวัน หลายบริษัทเริ่มหันมาใช้ระบบคลังสินค้าแบบ Just-in-Time (JIT) เพื่อลดต้นทุน และเพิ่มความคล่องตัวในการดำเนินงาน แต่ระบบนี้ก็มีคำถามตามมาว่า... "มันคุ้มค่าจริงไหม หรือแค่เพิ่มความเสี่ยงให้ธุรกิจ?"
ลองมาทำความเข้าใจข้อดี-ข้อเสียของคลังสินค้าแบบ Just-in-Time ไปด้วยกัน

Just-in-Time คืออะไร?
Just-in-Time หรือ JIT คือแนวคิดในการบริหารจัดการสินค้าคงคลังโดย ลดสต็อกให้เหลือน้อยที่สุด หรือไม่มีเลย หากเป็นไปได้ โดยสินค้า วัตถุดิบ หรือชิ้นส่วนจะถูกส่งมาตรงเวลาตามที่ต้องการใช้จริง
แนวคิดนี้ได้รับความนิยมจากอุตสาหกรรมยานยนต์ เช่น Toyota ซึ่งสามารถลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตได้อย่างมาก

ข้อดีของระบบ JIT
ลดต้นทุนการเก็บสินค้า
ไม่ต้องมีคลังสินค้าขนาดใหญ่ ลดค่าเช่าพื้นที่ ค่าไฟฟ้า ค่าดูแลรักษา ฯลฯ
หมุนเวียนสินค้าเร็วขึ้น
ลดความเสี่ยงสินค้าคงค้าง เสียหาย หรือหมดอายุ
เพิ่มความยืดหยุ่น
ปรับการสั่งซื้อและผลิตได้เร็วตามความต้องการของตลาด
ลดปัญหาสินค้าเกินความต้องการ
ไม่มีสต็อกล้นคลัง หรือสั่งเกินที่จำเป็น

ความเสี่ยงของระบบ JIT
️ ขาดสินค้าได้ง่าย
หากซัพพลายเออร์ส่งช้าหรือของขาดสต็อก จะกระทบกระบวนการผลิตหรือการขายทันที
️ ต้องพึ่งพาซัพพลายเออร์สูง
ต้องแน่ใจว่าผู้ผลิตหรือขนส่งทำงานแม่นยำและตรงเวลา
️ รับมือกับเหตุการณ์ไม่คาดฝันได้ยาก
เช่น ภัยพิบัติ ปิดเมือง ชิ้นส่วนล่าช้า ทำให้ระบบสะดุดทันที
️ ต้นทุนขนส่งอาจเพิ่มขึ้น
เนื่องจากต้องจัดส่งบ่อยครั้งขึ้น เพื่อให้ตรงเวลาตามระบบ

แล้วควรใช้ JIT หรือไม่?
ขึ้นอยู่กับว่า...

ธุรกิจของคุณมีความแน่นอนในการสั่งซื้อและการผลิตมากน้อยแค่ไหน
ซัพพลายเชนของคุณมีความเสถียรหรือเปล่า
สามารถวางแผนล่วงหน้าและควบคุมเวลาส่งได้แม่นยำแค่ไหน

ถ้าคุณมีระบบที่แม่นยำ ข้อมูลเรียลไทม์ และซัพพลายเออร์ที่เชื่อถือได้ JIT อาจช่วยให้ธุรกิจของคุณลดต้นทุนและทำงานอย่างลีนได้จริง
แต่ถ้ายังไม่มีความพร้อม การใช้ JIT อาจกลายเป็น "ดาบสองคม" ที่กระทบยอดขายและความพึงพอใจของลูกค้า

สรุป: ประหยัดจริง แต่ต้องบริหารความเสี่ยงให้ดี
คลังสินค้าแบบ Just-in-Time เป็นแนวคิดที่ดีในการเพิ่มประสิทธิภาพ แต่ไม่ใช่สูตรสำเร็จสำหรับทุกธุรกิจ การวางแผนที่ดี และระบบซัพพลายเชนที่แข็งแรงคือหัวใจของความสำเร็จในระบบนี้