Route Clustering – เทคนิคจัดกลุ่มเส้นทาง เพื่อขนส่งให้เร็วกว่า ประหยัดกว่า
Route Clustering เทคนิคจัดกลุ่มเส้นทาง เพื่อขนส่งให้เร็วกว่า ประหยัดกว่า
Route Clustering คืออะไร?
Route Clustering คือการจัดกลุ่มจุดส่งสินค้าที่อยู่ในพื้นที่ใกล้เคียงกัน ให้อยู่ในเส้นทางการจัดส่งเดียวกัน เพื่อให้สามารถจัดส่งได้ในรอบเดียวอย่างมีประสิทธิภาพที่สุด ลดการวิ่งรถซ้ำซ้อน และช่วยให้ใช้ทรัพยากร เช่น รถและคนขับ ได้คุ้มค่ามากที่สุด
โดยเทคนิคนี้จะใช้ อัลกอริทึมการจัดกลุ่ม (Clustering Algorithms) เช่น K-Means, DBSCAN หรือ Hierarchical Clustering มาจัดกลุ่มตำแหน่งลูกค้าในแผนที่ก่อนจะสร้างเส้นทางที่เหมาะสมในแต่ละกลุ่ม
ใช้อย่างไรในระบบโลจิสติกส์?
-ในระบบขนส่งพัสดุ: จัดกลุ่มตามรหัสไปรษณีย์หรือเขตที่อยู่ใกล้กัน
-ในระบบเดลิเวอรี่ร้านอาหาร: จัดกลุ่มออเดอร์ที่มีระยะห่างไม่เกิน 1-2 กม.
-ในระบบ B2B: จัดกลุ่มการส่งระหว่างคลังกับหน้าร้านในโซนเดียวกัน
-ใช้กับ Route Optimization ระบบใหญ่: Route Clustering เป็นขั้นตอนหนึ่งก่อนนำไปคำนวณหาเส้นทางที่ดีที่สุด
ประโยชน์ของ Route Clustering
-ลดระยะทางรวม วิ่งรถน้อยลง เพราะรวมจุดส่งไว้ในโซนเดียวกัน
-ประหยัดเวลา ไม่ต้องวนกลับมาพื้นที่เดิมซ้ำ ๆ
-ลดภาระคนขับ ขับในระยะทางสั้นลง และวางแผนงานได้ดีขึ้น
-ลดต้นทุนรวม ลดทั้งค่าน้ำมัน, ค่าแรง, และสึกหรอของรถ
-เพิ่มรอบจัดส่ง เมื่อประสิทธิภาพดีขึ้น รอบขนส่งก็เพิ่มได้
ตัวอย่างการใช้งานจริง
บริษัทจัดส่งสินค้าใช้ Route Clustering ในการรวมคำสั่งซื้อกว่า 300 จุดต่อวัน
จากเดิมใช้รถ 20 คัน ลดเหลือ 16 คัน
ลดต้นทุนรายวันลงเฉลี่ย 18% และเพิ่มรอบการจัดส่งได้อีก 1 รอบต่อวัน
เทคนิคที่นิยมใน Route Clustering
-K-Means Clustering: เหมาะสำหรับจุดหมายจำนวนมากในพื้นที่กว้าง
-Grid-based Clustering: แบ่งพื้นที่เป็นตารางหรือเขต เหมาะกับการจัดส่งในเมือง
-Density-based Clustering (DBSCAN): จัดกลุ่มตามความหนาแน่นของจุดที่อยู่ใกล้กันมาก ๆ
ระบบที่รองรับ Route Clustering
ระบบวางแผนขนส่งสมัยใหม่มักจะมี Route Clustering เป็นฟีเจอร์หนึ่งภายใน เช่น
-ระบบ TMS (Transport Management System)
-ระบบ Cloud Routing Tools เช่น Routific, OptimoRoute, Onfleet
-หรือพัฒนาใช้งานร่วมกับ Google Maps API และ GIS Software
Route Clustering ไม่ได้แค่ จัดกลุ่มจุดส่ง แต่คือก้าวแรกของการจัดเส้นทางให้มีประสิทธิภาพสูงสุดในธุรกิจโลจิสติกส์ยุคใหม่
บทคความและภาพประกอบจาก Chat gpt