การขนส่งสินค้าแบบ FCA (Free Carrier)
FCA ย่อมาจาก Free Carrier เป็นเงื่อนไขการค้าระหว่างประเทศประเภทหนึ่ง ระบุถึงความรับผิดชอบในการส่งมอบสินค้าและค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้อง
FCA หมายถึง ส่งมอบสินค้าให้กับผู้รับขนส่งโดยเสรี หมายความว่า ผู้ขายมีหน้าที่ส่งมอบสินค้าให้กับผู้รับขนส่งที่ผู้ซื้อกำหนด ณ สถานที่ที่ระบุไว้ (เช่น ท่าเรือ สนามบิน) เมื่อสินค้าถูกโหลดลงบนพาหนะขนส่ง ถือว่าผู้ขายได้ส่งมอบสินค้าให้กับผู้ซื้อเรียบร้อยแล้ว ความเสี่ยงและความรับผิดชอบทั้งหมดของสินค้าจะโอนไปยังผู้ซื้อ ตั้งแต่จุดส่งมอบเป็นต้นไป
ข้อดีของการใช้ FCA
- ความชัดเจน : เงื่อนไข FCA กำหนดจุดส่งมอบ ความรับผิดชอบ และค่าใช้จ่ายได้ชัดเจน ช่วยลดข้อพิพาทระหว่างผู้ขายและผู้ซื้อ
- ความยืดหยุ่น : ผู้ขายและผู้ซื้อสามารถตกลงกันเองได้ว่าใครจะเป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายบางรายการ เช่น ค่าประกันสินค้า
- ความสะดวก : เงื่อนไข FCA นั้นเป็นที่รู้จักและใช้กันทั่วไปในธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ ทำให้หาผู้ให้บริการขนส่งสินค้าและประกันภัยได้ง่าย
ข้อเสียของการใช้ FCA
- ความซับซ้อน : ผู้ขายและผู้ซื้อต้องเข้าใจเงื่อนไข FCA อย่างถ่องแท้ มิฉะนั้นอาจเกิดข้อพิพาทได้
- ความเสี่ยง : ผู้ซื้อมีหน้าที่รับผิดชอบความเสี่ยงและความเสียหายของสินค้าตั้งแต่จุดส่งมอบ ซึ่งอาจสร้างความเสี่ยงให้กับผู้ซื้อ
- ต้นทุน : ผู้ซื้อต้องชำระค่าขนส่งสินค้าทั้งหมดตั้งแต่จุดส่งมอบไปยังปลายทาง ซึ่งอาจเป็นค่าใช้จ่ายที่สูง
ความแตกต่างระหว่าง FCA กับ FOB
1. จุดส่งมอบ
- FCA : สินค้าถูกส่งมอบบนพาหนะขนส่งที่สถานที่ที่ระบุไว้
- FOB : สินค้าถูกโหลดลงบนเรือที่ท่าเรือ
2. ความรับผิดชอบ
- FCA : ผู้ขายรับผิดชอบค่าใช้จ่ายจนกว่าสินค้าจะโหลดลงบนพาหนะขนส่ง ผู้ซื้อรับผิดชอบค่าใช้จ่ายตั้งแต่จุดส่งมอบเป็นต้นไป
- FOB : ผู้ขายรับผิดชอบค่าใช้จ่ายจนกว่าสินค้าจะโหลดลงบนเรือ ผู้ซื้อรับผิดชอบค่าใช้จ่ายตั้งแต่จุดโหลดลงบนเรือเป็นต้นไป
ตัวอย่าง
บริษัท A ในประเทศไทย ขายเฟอร์นิเจอร์ให้กับบริษัท B ในประเทศสหรัฐอเมริกา ภายใต้เงื่อนไข FCA
ผู้ขาย (บริษัท A) มีหน้าที่
- บรรจุเฟอร์นิเจอร์ลงในตู้คอนเทนเนอร์
- ขนส่งตู้คอนเทนเนอร์ไปยังท่าเรือแหลมฉบัง
- โหลดตู้คอนเทนเนอร์ลงบนเรือที่ท่าเรือแหลมฉบัง
- ชำระค่าธรรมเนียมท่าเรือแหลมฉบัง
ผู้ซื้อ (บริษัท B) มีหน้าที่
- ชำระค่าขนส่งสินค้าทางทะเลจากท่าเรือแหลมฉบังไปยังท่าเรือลอสแองเจลิส
- ชำระค่าประกันสินค้า
- จัดการพิธีการศุลกากรที่ท่าเรือลอสแองเจลิส
- ขนส่งสินค้าจากท่าเรือลอสแองเจลิสไปยังคลังสินค้า
การขนส่งสินค้าแบบ FCA เหมาะสำหรับธุรกรรมการค้าที่มีสินค้าที่ชัดเจน จุดส่งมอบสินค้าที่ชัดเจน ผู้ขายและผู้ซื้อที่เข้าใจเงื่อนไข FCA
